Ülkemiz önemli fay hatları üzerinde yer alıyor. Bu durum, inşaat sektöründe faaliyet gösteren firmaların kanunlara ve yönetmeliklere tam riayet etmelerinin önemini bir üst basamağa taşıyor. Zira yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmeyen inşaat firmaları, geçmişte ülkemizde meydana gelen depremlerde on binlerce can kaybına neden oldular. Olası depremlerde can kayıplarının en aza indirilebilmesi için devlet, kentsel dönüşüme azami derecede önem veriyor. Bu kapsamda kentsel dönüşümün hızlanması için kentsel dönüşüm kredisi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından cazip imkanlarla vatandaşa sunuluyor.
2017 yılı başından itibaren ülkemiz maalesef deprem gerçeğiyle tekrar yüzleşti. Çanakkale’nin bilhassa Ayvacık ilçesi merkezli olarak irili ufaklı yüzlerce depremle sallanması, deprem gerçeğini bir kez daha hatırlamamızı sağladı. Bu depremlere son dönemde Ege Bölgesi’nin tamamında sık sık rastlanmaya başlandı. Son olarak geçtiğimiz bir aylık süreç diliminde Bodrum ve çevresinde irili ufaklı onlarca deprem meydana geldi.
Bahse konu depremlerin- bilhassa Çanakkale ve etrafında gerçekleşenlerin- bir kısmının Marmara Bölgesi’nin hemen tamamında hissedilmesi, Büyük İstanbul Depremi’nin de tekrar gündeme gelmesine neden oldu. Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki tarafından geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamaya göre Büyük İstanbul Depremi en geç 2030 yılına kadar gerçekleşecek ve büyüklüğü 7 şiddetinden düşük olmayacak.
Bakanlık Kredisi İle Evini Kendin Dönüştür Süreci Hızlandır!
Büyük İstanbul Depremi için azami 15 yıldan az sürenin kalması, Çanakkale’de yaşanan depremlerin ardından Adıyaman’da da deprem gerçekleşmesi neticesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bir adım daha attı. Kentsel dönüşüme son yıllarda hız veren Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, süreci daha da hızlandırmak adına, vatandaşın evini kendisi dönüştürebilmesi adına kredi sağlamaya karar verdi.
Bu kapsamda Bakanlık tarafından evini kentsel dönüşüme sokmak isteyen vatandaşlara verilecek kredi ile ilgili olarak 25 Şubat 2017 tarihli Resmi Gazete’de bir yönetmelik yayımlandı. “Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı Yönetmeliği” adıyla 29990 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik uyarınca, evini depreme dayanıklı hale getirmek isteyen vatandaşlar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kredi desteği sunacak.
Vatandaşın münhasıran evini dönüştürmesini sağlayacak kredi ile amaç, kentsel dönüşümde sürecin hızlanması. Zira Bakanlık, İstanbul’da yılda 250 bin ve Türkiye genelinde de yılda 500 bin konutu dönüştürmeyi planlıyor. Ancak bu rakamın yeterli olmadığını düşünen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, vatandaşın kendi evini kentsel dönüşüme kendisinin dahil ederek süreci hızlandırmasını amaçlıyor.
Evini Ya da İş Yerini Dönüştürmek İsteyen Devletten Kredisini Nasıl Alabilir?
Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı Yönetmeliği’ne göre; kentsel dönüşüm nedeniyle anlaşma ile tahliye edilen yapıların ve ayrıca yıktırılan veya istimlak edilen yani kamulaştırılan yapıların hak sahipleri, gayrimenkulünü tekrar kendisi yapmak ve yaptırmak isterse Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Özel Hesabı’ndan kredi kullanabilecek. Bu hesaptan kredi kullanacak kişiler; gayrimenkulün direkt sahibi olan kişiler olabileceği gibi, kiracı ya da sınırlı ayni hak sahibi olarak en az bir yıldır ikamet eden kişiler de olabilir. Ayrıca kentsel dönüşümünü kendisi gerçekleştirmek isteyen kişi, konut sahibi olmak zorunda da değil. İş yeri sınıfına giren; dükkan, büro, ofis gibi gayrimenkulü bulunan kişiler de yönetmelik kapsamında kredi edinebileceklerdir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yukarıdaki kıstaslara göre talep eden vatandaşlara Özel Hesabı’ndan kullandıracağı kredi için asgari ve azami tutar belirlenmemiştir. Bu kapsamda finansmana erişmek isteyen vatandaşlara duyurunun Bakanlık tarafından her yıl; kredi talep edilen ilgili projenin büyüklüğü, söz konusu projenin inşaat maliyetleri ve inşaatların bulunduğu bölgeler dikkate alınarak yapılacak.
Bakanlık Kentsel Dönüşüm Kredisi Başvurusu ve Edinim Süreci!
Bakanlığın Özel Hesabı’ndan bu kapsamda kredi kullanarak mülkünü kendisi dönüştürmek isteyen vatandaşlar Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri’ne başvuru yapabileceklerdir. Vatandaşın başvurusunun olumlu sonuçlanması durumunda, Bakanlık tarafından tayin edilen tutarda teminat vatandaştan talep edilecektir. Son aşamada Bakanlık ve ilgili vatandaş arasında kredi sözleşmesi düzenlenerek imzalanacak ve kredi vatandaşa 4 parça halinde kullandırılacaktır.
Onaylanan kredinin ilk parçası vatandaşın hesabına peşin olarak yatırılacaktır. Bu ilk dilim kredinin yüzde 25’i konumundadır. Finansmanın kalan yüzde 75’lik kısmı ise, 3 eşit parça halinde, inşaatın ilerleme durumu göz önünde bulundurularak vatandaşa ödenecektir.
Mülkünü Yıktırana Yıkım Kredisi de Var!
Yönetmelik kapsamında yalnızca evini yaptırmak isteyene değil, riskli olarak belirlenen ancak yıkımı henüz gerçekleştirilmemiş olan yapılar için de kredi desteği sağlanmaktadır. Hali hazırda kentsel dönüşümde yıkım için sıra bekleyen milyonlarca konut bulunduğunu göz önünde bulunduran Bakanlık, yönetmelik uyarınca sunduğu yıkım kredisi ile vatandaşın mülkünü kendisinin yıktırarak yeniden yapıma hazır hale getirmesine de imkan tanımaktadır. Bahse konu yıkım kredisi dahilinde likidite edinen vatandaşın, kredi ediniminin akabinde yıkım işlemini en geç 1 ay içerisinde tamamlaması ve Bakanlığa bilgi vermesi gerekmektedir.
Geri Ödemelerde 101 M2’ye Kadar Faiz Yok!
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yönetmelik dahilinde likidite edinerek evini kentsel dönüşüme sokmak isteyen konutu 101 metrekareye kadar olan vatandaşlardan faiz almayacak. Faizsiz kentsel dönüşüm kredisi sayesinde vatandaş, kullandığı krediyi aynı tutarda Bakanlığa geri ödeyecek.
İnşaat alanı 101 ila 150 metrekare arasında bulunan konutlar ile 50 metrekareye kadar olan iş yerlerinin kentsel dönüşümü için likidite edinen vatandaşların geri ödemeleri, aldıkları kredi meblağının %10 fazlası tutarında olacak. İnşaat alanı 150 metrekareden büyük olan konutlar ile yine inşaat alanı 50 metrekareden büyük olan iş yerlerinin kentsel dönüşümü için vatandaş tarafından kullanılan kredinin Bakanlığa geri ödemesi kredi tutarının %20 fazlası olacak. İnşaat alanları için verilen metrekare birimlerinin tamamı bürüt alanları belirtmektedir.
Kentsel Dönüşüm Kredisi Geri Ödemelerinde 120 Aya Kadar Vade İmkanı!
Vatandaş, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan aldığı krediyi 10 yıla kadar vadelendirerek Bakanlığa geri ödeyebilecek. Kredi geri ödemelerinde 120 aya kadar vade imkanından yararlanacak vatandaşların kentsel dönüşüme dahil edecekleri konutun inşaat alanının azami 101 metrekareye kadar olabileceği belirtilmiştir.
101 ila 150 metrekare bürüt inşaat alanına sahip konutlar için geri ödeme vadesi azami 84 ay olarak tayin edilmiştir. 150 metrekareden büyük inşaat alanı olan konutlar için maksimum geri ödeme vadesi ise 60 ay olarak belirlenmiştir.
İş yerini kentsel dönüşüm kredisi dahilinde kullandığı finansmanla yeniden ihya etmek isteyen vatandaşların geri ödemeleri konut sahiplerine göre nispeten daha kısa vadede gerçekleşecektir. Bürüt inşaat alanı 50 metrekareye kadar olan iş yerleri için kredinin Bakanlığa geri ödemesi en fazla 48 aya kadar vadelendirilebilmektedir. Bürüt inşaat alanı 50 metrekareden büyük iş yerleri için Bakanlık tarafından belirlenmiş geri ödeme azami vade süresi ise 36 aydır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, geri ödemeler dahilinde ilgili ayın taksitini; o ayın ilk iş günü ile son iş günü arsında yapmaya imkan tanıyacağını deklare etmiştir.
Kentsel dönüşüm kredisi veren bazı banka linkler aşağıdadır.
Vakıfbank Kentsel Dönüşüm Kredisi
Akbank Kentsel Dönüşüm Kredisi
Halkbank Kentsel Dönüşüm Kredisi
Şekerbank Kentsel Dönüşüm Kredisi
Denizbank Kentsel Dönüşüm Kredisi